'Web' đang chuyển từ danh từ sang động từ

Yahoo Flickr - dịch vụ nổi tiếng trong cộng đồng blog.

Mọi người google, flickr, blog, wikipedia, socialtext, meetup, đăng ký, tải, nhập dữ liệu, chú giải và trên tất cả là chia sẻ nội dung trên web. Nói cách khác, các ứng dụng mạng đang dần chuyển sang trạng thái động.

Daneane Gallardo không lướt web. Cô sống trong nó. "Tôi dừng xem TV một tháng rưỡi rồi. Nếu không phải ăn, vệ sinh cá nhân và sex, có lẽ tôi chẳng màng đến cái thế giới hiện thực này", cựu quản lý hiệu sách Borders, và đang phát triển website tại hãng phần mềm Indimensions (Canada), tuyên bố. Mỗi ngày, cô chìm trong e-mail, tin nhắn nhanh, blog, tạo lập website... Nhưng cô và nhiều người khác đang "mở ra một chân trời mới cho người dùng Internet". Không còn kiểu lướt web khi nhàn rỗi, hoặc đọc, nghe, xem các trang một cách thụ động, mà người tham gia có thể chỉnh sửa nội dung, đăng bài, chia sẻ, hợp tác, tái tạo và xã hội hóa thế giới ảo. Nói như Eckart Walther, Phó giám đốc quản lý sản phẩm Yahoo, đó là "sự xuất hiện web thế hệ 2".

Walther đang đề cập đến thế hệ Web 2.0 kiểu mới mà ông gọi là "Your Web" (web của bạn). Không hài lòng trong vai trò độc giả, mọi người ngày càng muốn có vị trí linh động hơn khi tham gia và tạo dựng cuộc sống online. Jonathan Schwartz, Chủ tịch tập đoàn Sun Microsystems, khẳng định câu nói "mạng là máy tính" đã không còn đầy đủ, mà giờ phải thêm rằng "mạng chính là máy tính của bạn".

Hiện nay, hàng triệu người trên thế giới đã tạo nên một cộng đồng blog, podcast và vlog để chia sẻ tin tức, tạo lập những chủ đề, album ảnh yêu thích. Họ đang xây dựng những kênh giải trí của riêng mình trên các mạng "xã hội" để chia sẻ video, game, ảnh như dịch vụ Flickr của Yahoo. Trung bình mỗi người dành vài tiếng mỗi ngày để phát biểu cảm tưởng, chia sẻ nhạc... với bạn bè trên trang web cá nhân. MySpace hằng tháng thu hút khoảng 21 triệu lượt người ghé thăm. Cyworld cũng tuyên bố có tới 1/3 dân số Hàn Quốc là thành viên của họ. "Web không phải là một ốc đảo xa xôi nào đó nữa", Ross Mayfield, Giám đốc điều hành của Socialtext, công ty tại Palo Alto (Mỹ) chuyên cung cấp dịch vụ mạng phối hợp mang tên wikis, phát biểu. Socialtext đóng vai trò như một cánh cổng đưa người dùng bước vào thế giới mới, từ trang tham chiếu Wikipedia, tới dịch vụ tổ chức cộng đồng Meetup và site phổ thông Craigslist.

Xu hướng “tự phục vụ” khi lướt web ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều khía cạnh của ngành công nghiệp trực tuyến, từ phần mềm, viễn thông đến nghe nhìn, tiếp thị và giải trí. Khái niệm Your Web thay đổi cách thức thu nhận và phân phối thông tin, cách đăng tải quảng cáo và cả phương pháp các hãng công nghệ thiết kế sản phẩm, dịch vụ. Nó phã vỡ mô hình kinh doanh đã được thiết lập từ lâu.

Sức hút của Web 2.0 sẽ là thách thức không chỉ của những hãng web lớn như eBay, Yahoo và Google mà còn đối với cả những công ty công nghệ chính thống, bởi dịch vụ kiểu mới đang xóa đi ranh giới ngăn cách giữa phần mềm web và desktop. Ngay cả "ông vua" phần mềm Microsoft cũng nhận thấy những sản phẩm trọng tâm của họ như phần mềm Office, Windows đang bị tấn công dữ dội bởi dịch vụ web mail, wikis, và công cụ tự tạo phần mềm JotSpot, cho phép nhanh chóng xây dựng những chương trình nhỏ có khả năng tùy biến.

Bên cạnh đó, Your Web cũng là cơ hội phát triển lớn cho nhà cung cấp công nghệ. Những hãng am hiểu xu thế đã nhanh chân khai thác phong cách phần mềm mã mở mới. “Khách hàng đang tự xây dựng những ứng dụng dựa trên nền tảng của chúng tôi”, Marc Benioff, Giám đốc điều hành của Salesforce.com (Mỹ), nói. "Do vậy, chúng tôi đang triển khai kế hoạch thiết lập phần mềm hợp nhất, dựa trên dịch vụ của Salesforce, cho thị trường trực tuyến".

Một lý do quan trọng khiến ước mơ của mọi người được tham gia vào thế giới web "theo đúng nghĩa của nó" thành hiện thực là nhờ sự phát triển của một số công nghệ Internet nhất định. Chương trình RSS (Really Simple Syndication) cho phép đăng ký với các blog và website để nhận hoặc tùy biến thông tin mới ngay khi nó được đăng lên, ví dụ người sử dụng có thể tập hợp theo thời gian thực tất cả những câu chuyện về bão Katrina của trang The New York Times.

Sắp tới, bạn không nhất thiết phải là một lập trình viên mới có thể điều khiển web chính xác theo cách bạn muốn. Ngay tại thời điểm này, bạn cũng có thể cài một tính năng, như thanh công cụ Google, chương trình chặn quảng cáo, hoặc dự báo thời tiết trên máy tính. Đặc biệt, phần mềm thú vị mới Greasemonkey cho phép bạn cài những chương trình nhỏ để thay đổi cách hiển thị và hoạt động của một trang web cụ thể. Ví dụ, sau khi cài Book Burro, mỗi khi bạn xem trang giới thiệu sách trên Amazon.com, một bảng giá của cuốn sách đó từ nhiều site khác sẽ hiện ra dưới dạng pop-up.

P.T. (theo BusinessWeek)